2000+ मराठी शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द marathi shbdasamuh ek shabda
| शब्दसमूह | एक शब्द |
| अ | |
| फार कमी बोलणारा | अबोल |
| देवासाठी करावयाची एक विशिष्ट पूजा | अनुष्ठान |
| आधी जन्म घेतलेला | अग्रज |
| ज्याचा थांग लागत नाही असे | अथांग |
| ज्ञानेन्द्रियनी आकलन होण्यास अशक्त असे | अगोचर |
| मोजता न येण्यासारखे | अगणित |
| वर्णन न करता येण्यासारखा | अवर्णनीय |
| सीमा नाही असे | असीम |
| ज्याला कोणीही शत्रू नाही असा | आजात शत्रू |
| अनुभव नसलेला | अननुभवी |
| घरी पाहुणा म्हणून आलेला | अतिथी |
| अन्न देणारा | अन्नदाता |
| धर्मार्थ जेवण मिळण्याचे ठिकाण | अन्नछत्र |
| ज्याचा विसर पडणार नाही असा | अविस्मरणीय |
| ज्याला कशाचीच उपमा देता येणार नाही असे | अनुपम |
| थोडक्यात समाधान मानणारा | अल्पसंतुष्ट |
| अग्नीची पूजा करणारा | अग्निपूजक |
| आवरता येणार नाही असे | अनावर |
| जे साध्य होणार नाही ते | असाध्य |
| ज्याची कशाशी तुलना करता येणार नाही असे | अतुलनीय |
| पायात काही न घालणारा | अनवाणी |
| कोणाच्याही पक्षात सामील न होणारा | अपक्ष |
| कधीही नाश न पावणारे | अविनाशी |
| विशिष्ट मर्यादा ओलांडून जाण्याचे कृत्य | अतिक्रमण |
| देवस्थानात अर्पण केलेले इनाम गाव जमीन | अग्रहार |
| स्वतःबद्दल अभिमान बाळगणारा | अभिमानी |
| ज्या ठिकाणी वन्य प्राण्यांची शिकार करण्यास बंदी असते | अभयारण्य |
| कमी आयुष्य असलेला | अल्पायुषी |
| कमी वेळ जगणारा | अल्पजीवी |
| कमी वेळ टिकणारा | अल्पजीवी |
| पुष्कळ पाऊस पडणे | अतिवृष्टी |
| कधीही जिंकला न जाणारा | अजिंक्य |
| ज्याला अंत नाही असा | अनंत |
| ज्याला मरण नाही असा | अमर |
| पूर्वी कधीही घडले नाही असे | अपूर्व |
| पाऊस मुळीच न पडणे | अवर्षण |
| दुसऱ्यांचे पाहून त्याच्यासारखे वागणे | अनुकरण |
| एखाद्याचे मागून जाणे | अनुगमन |
| ओळख नसलेला | अनोळखी |
| प्रत्यक्ष किंवा समोर नाही असे | अप्रत्यक्ष |
| देवाने घेतलेला मनुष्याचा जन्म | अवतार |
| माहिती नसलेला | अज्ञानी |
| जाणून घेण्यास अशक्य असे | अज्ञय |
| वर्तमानपत्रातील संपादकीय मुख्य लेख | अग्रलेख |
| स्तुती करण्यास अयोग्य | अशलाग्य |
| गुणधर्माचा अभ्यास करणारे शास्त्र | अनु वंश शास्त्र |
| ज्याचे मूल्य सांगता येत नाही असे | अमूल्य |
| ज्याच्याबरोबर दुसऱ्याची तुलना करता येत नाही | अतुलनीय |
| इतरांबरोबर बेपरवाई ने वागणारा | अरेरावी |
| तेज नसलेली अवस्था | अवकाळा |
| जवळ काहीही नसलेला | अकुंठित |
| असाय अवस्थेत सापडलेला | अगतिक |
| न समजण्याजोगे | अगम्य |
| देवघेवीच्या व्यवहारात मिळणारा मोबदला | अडत |
| जीवात्मा व परमात्मा यांचे ऐक्य प्रतिपादन करणारे मत | अद्वैत |
| धर्माला सोडून नियमबाह्य वर्तन | अधर्म |
| वाईट मार्गाने जाणारा | अधोगामी |
| यज्ञातील मुख्य नेता | अपरिचित |
| आगाऊ खर्चासाठी दिलेली रक्कम | अनामत |
| वाटेल त्यावेळी वाटेल ते घडणारे | अनियमित |
| मोठ्या मनुष्याच्या स्वागतासाठी उठण्याची क्रिया | अभ्युत्थान |
| अनेक अवधानाकडे एकाच वेळी लक्ष देणारा | अष्टावधान |
| वनस्पतीच्या मुळाशी पाण्यासाठी केलेला खोलगट भाग | अळे |
| उपकार न जाणारा | अनुपकारी |
| ज्याच्यात कोणतेही कर्तृत्व नाही असा मनुष्य | अजगळ |
| शिकण्याची आवड नसलेली अशिक्षित राहिलेला | अक्षरशत्रू |
| अंग राखून काम करणारा | अंगचोर |
| खूप उंच उंच असे आकाश | अंतराळ |
| मुलाला झोप यावी म्हणून म्हणायचे गीत | अंगाईगीत |
| डोळ्यात घालावयाची काजळ | अंजन |
| विवाह समय नवरा नवरी मध्ये धरावयाचे वस्त्र | अंतरपाट |
| अत्यंत हट्टी | अडेल तट्टू |
| अनेक चांगल्या गुणांनी युक्त | अष्टपैलू |
| बरोबर की चूक योग्य की अयोग्य हा विचार न करता ठेवलेली श्रद्धा | अंधश्रद्धा |
| दार बंद करण्यासाठी योजलेला लाकडी किंवा लोखंडी दांडा | अडसर |
| आ | |
| देव आहे असे मानणारा | अस्तिक |
| पायापासून डोक्यापर्यंत | आपाद मस्तक |
| लहानापासून म्हाताऱ्यापर्यंत | अबाल वृद्ध |
| भले हो असे म्हणणे | आशीर्वाद |
| स्वतःच लिहिलेले स्वतः वषयीचे चरित्र | आत्मचरित्र |
| जे नाही ते आहे असे वाटणे | आभास |
| हिमालयापासून कन्याकुमारी पर्यंत | असे तु हिमालय |
| पूर्वीपासून जंगलात राहणारे लोक | आदिवासी |
| कोणतेही काम करण्याचे कंटाळा करणारा | आळशी |
| परंपरेने चालत आलेली ऐकीव गोष्ट | अख्यायिका |
| उच्च दर्जा असलेला सुंदर महाल | आलिशान |
| कंठ दाटून आल्यावर जो मुखरस गळतात तो | आवंडा |
| न बोलविता येणारा | अगंतूक |
| देवासमोर ओवळण्याचा दीप | आरती |
| तारका पंजाचा आकाशात दिसणारा तोडा | आकण |
| दोरीवर चालताना तोल सांभाळण्यासाठी हातात घेतलेला बांबू | आढाळ |
| निरनिराळ्या राष्ट्रातील | आंतरराष्ट्रीय |
| स्वभावाने अतिशय तापट असा मनुष्य | आग्यावेताळ |
| इ | |
| पूर्वी घडलेल्या हकीकतीचे वर्णन | इतिहास |
| पावसापासून निवारण करण्यासाठी पळसाची व तत्सम मोठी पाने व कामख्या यापासून केलेले आवरण | इरले |
| उ, ए, ऐ, ओ | |
| नदीची सुरुवात होते ते ठिकाण | उगम |
| सूर्योदयापूर्वीची वेळ | उषःकाल |
| सतत काम करणारा | उद्योगी |
| वाटेल तसा पैसा खर्च करणे | उधळपट्टी |
| ज्याच्यावर उपकार झाले आहेत असा | उपकृत |
| स्वतःची कोणतीही वस्तू सहज देणारा | उदार |
| उद्याला येत असलेला | उदयोन्मुख |
| शिल्लक राहिलेले | उर्वरित |
| वर्मी लागेल असा स्वर किंवा शब्द | उपरोध |
| लक्ष न दिले गेलेले | उपेक्षित |
| सूर्योदय ज्या पर्वता मागून होतो तो पर्वत | उदय गिरी |
| जमीन व पाणी अशा दोन्ही ठिकाणी राहणारा | उभयचर |
| लहान मुलास प्रथम अन्न खावयास घालणे | उष्टावळ |
| मूर्खपणाची मसलत देणारा | उंटावरचा शहाणा |
| अगदी दुर्मिळ झालेली वस्तू किंवा व्यक्ती | उंबराचे फूल |
| विशिष्ट हवामानाचा कालखंड | ऋतू |
| काहीही कष्ट न करता इथे बसून खाणारा | ऐत खाऊ |
| दुसऱ्यामध्ये न मिसळणारा | एकलकोंडा |
| कंटाळवाणे लांबलचक भाषण | एरंडाचे गुऱ्हाळ |
| हाताचे दोन पंजे जवळ आणून केलेला हाताचा पसा | ओंजळ |
| क | |
| फारच दुर्मिळ पुष्कळ काळाने येणारी संधी | कपिलाषष्ठीचा योग |
| अत्यंत उदार मनुष्य | कर्णाचा अवतार |
| काही निमित्त काढून आपसात कलह माजविणारा | कळीचा नारद |
| देवालयाच्या शिखराचे टोक | कळस |
| वयाने व अधिकाराने सर्वात कमी | कनिष्ठ |
| सतत कष्ट करणारा | कष्टाळू |
| सहसा न घडणारे | क्वचित |
| काम साधून घेण्यापुरते गोड बोलणारा | कामापुरता मामा |
| उपकाराची जाणीव ठेवणारा | कृतज्ञ |
| उपकार जाणण्याची प्रवृत्ती | कृतज्ञता |
| उपकार विसरण्याची प्रवृत्ती | कृतघ्नता |
| दुसऱ्याचे दुःख पाहून कळवळणारा | कनवाळू |
| कर्तव्य तत्पर असणारा | कर्तव्यदक्ष |
| कानांना गोड वाटणारा | कर्ण मधुर |
| कार्य करण्याची जागा | कर्मभूमी |
| कमळाप्रमाणे डोळे असणारी | कमलाक्षी |
| कड्यावरून लोटण्याची शिक्षा | कडेलोट |
| सर्व इच्छा पूर्ण करणारा वृक्ष | कल्पवृक्ष |
| कविता रचणारा | कवी |
| कविता रचना करणारी | कवयित्री |
| कलेची आवड असणारा | कला प्रेमी |
| कर्तव्याकडे पाठ फिरवलेला | कर्तव्यपराडमुख |
| सर्व इच्छा पूर्ण करणारी गाय | कामधेनु |
| क्षुद्र वस्तू चोरणारा | काडी चोर |
| सूर्योदयापूर्वी देवाला करावयाची आरती | काकड आरती |
| कार्यात तत्पर असलेला | कार्यक्षम |
| काम करण्यात कुचराई करणारा | कामचुकार |
| सरकारी कायदे मोडण्याची क्रिया | कायदेभंग |
| खोटी तक्रार करणारा | कांगावखोर |
| सर्वांचा सहार करता व क्रूर असा शत्रू | कर्दनकाळ |
| आपापसात हळूच बोलणे | कुजबुज |
| फार झोपाळू मनुष्य | कुंभकर्ण |
| इंद्राचा खजिनदार अतिशय संपत्तीवान पुरुष | कुबेर |
| नेपाळी लोकांकडे असलेला शस्त्र | कुकरी |
| कुणाला तेज प्राप्त करून देणारा | कुलदीपक |
| आकुंचित मनाचा | उपमंडूक |
| क्षुद्र लोकांची ओरड | कोल्हे कोई |
| धान्य साठवण्याची जागा | कोठार |
| काळोख्या रात्रीचा पंधरवडा | कृष्णपक्ष |
| एकाकी होणारा बदल | क्रांती |
| ख | |
| आकाशात विहार करणारा | खग |
| दोन डोंगरांमधील चिंचोली वाट | खिंड |
| चैनी खुशालीत दिवस घालणारा माणूस | खुशालचंद |
| निरुपयोगी माणसे किंवा वस्तू आणून केलेली भरती | खोगीर भरती |
| नदीच्या दोन्ही बाजूंचा सुपीक प्रदेश | खोरे |
| ग | |
| वाडवडिलांपासून घरात श्रीमंती आहे असा | गर्भ श्रीमंत |
| आकाशाचा भेद करणारा | गगनभेदी |
| एकाच वेळी अनेक जण बोलत असल्यामुळे होणारा आवाज | गलका |
| दारात हत्ती जुन्या इतकी संपत्ती | गजांतलक्ष्मी |
| अत्यंत प्रिय असलेली व्यक्ती | गळ्यातील ताईत |
| हिंडून करावयाचा पहारा | गस्त |
| भावनेच्या अतिरेकाने कंठ दाटून येणे | गहिवर |
| काळजात कालवा कालव झाल्यासारखे वाटणे | गलबलने |
| देवा देवळाचा आतील भाग | गाभारा |
| गाणे जाणारा | गायक |
| नाग साप अजगर यांचा खेळ करणारा | गारुडी |
| ज्याला कोणत्याही गोष्टीची पारख नसते | गाजर पारखी |
| पृथ्वीच्या मध्यबिंदूकडे ओढले जाणे | गुरुत्वाकर्षण |
| डोंगर पोखरून वस्तीसाठी केलेले जागा | गुहा |
| गोकुळाष्टमीच्या शेवटी होणारा खेळ व प्रसाद | गोपाळकाला |
| गाई साठी काढून ठेवलेला घास | गोग्रास |
| शत्रू कडील बातमी काढणारा | गुप्तहेर |
| अत्यंत गरीब स्वभावाची व्यक्ती | गोगलगाय |
| घ | |
| नेहमी घरात बसून राहणारा | घर कोंबडा |
| ज्याच्या हातात चक्र आहे असा | चक्रधारी |
| सैन्याची केलेली गोलाकार रचना | चक्रव्यू ह |
| शुष्क लांबीचे व कंटाळा आणणारे भाषण | चर्पटपंजरी |
| चार पाय असलेला | चतुष्पाद |
| पांढरी खडी असलेली काळ्या रंगाचे तुकडे | चंद्रकळा |
| मोडकळीस आलेले घर | चंद्रमौळी |
| गावच्या कामकाजाची जागा | चावडी |
| दुष्ट माणसांची जुट | चांडाळ चौकडी |
| मन आकर्षण घेणारा | चित्त वेदक |
| चित्र काढणारा | चित्रकार |
| बारकाईने चौकशी करणारा | चिकित्सक |
| जोरात उसळून बाहेर पडणारी धार | चिळकांडी |
| इच्छिलेले देणारा म्हणी | चिंतामणी |
| शर्यतीत एकमेकांच्या सतत पुढे येण्याचा प्रयत्न | चुरस |
| दुसऱ्याच न दिसणारे काम | चोरकाम |
| चार रस्ते एकत्र करणारे ठिकाण | चौक |
| मनात येईल तेव्हा किंवा स्वैर वर्तन करणारा | छंदिष्ट |
| ज | |
| जगाचा स्वामी | जगन्नाथ |
| पाण्यात राहणारे प्राप्राणी | जलचर |
| थोर पुरुष समाजसेवक साधुसंत यांचा जन्मदिवस | जयंती |
| जेथे जन्म झाला आहे ते तो देश | जन्मभूमी |
| रत्नांचा व्यापार करणारा | जवाहिऱ्या |
| जन्मापासून कायमचा दरिद्री | जन्मदरिद्री |
| पुष्कळ जमीन असलेला | जमीनदार |
| जादूचे खेळ करून दाखवणरा | जादूगार |
| पाण्यामध्ये जन्मणारा प्राणी | जलचर |
| पाणी साठवण्यासाठी वापरण्यात येणारे काचेचे भांडे | जार |
| जीवाला जीव देणारा मित्र | जिवलग |
| जाणून घेण्याची इच्छा | जिज्ञासा |
| ज्ञानाची इच्छा करणारा | जिज्ञासू |
| अतिशय रागीट मनुष्य | जमदग्नी |
| गोसावी चा एक पंथ | जालंदर |
| झ | |
| सतत पडणारा पाऊस | झडी |
| नारळाच्या झाडाची पाने | झावळ्या |
| झाडांचा दाट समूह | झाडी |
| दांडगा येणे किंवा अवस्थेत पणे चालविलेला कारभार | झोटिंग शाही |
| बाहेरून डौल न दाखविणारा पण खरोखरी गुणी मनुष्य | झाकले माणिक |
| तंतू वाद्यावर छेडलेले मधुर स्वर | झंकार |
| सोन्याच्या दुकानातील राख वगैरे गाळून सोन्याचे कण काढणारा | झारकरी |
| ट | |
| नानी पाडण्याचा कारखाना | टाकसाळ |
| खूप जोराने किंवा एकसारख्या टाळ्या वाजविणे | टाळ्यांचा कडकडाट |
| टोळासारखे नासाडी करीत उगाच हिंडणारे | टोळ भैरव |
| ठ | |
| लोकांची फसवणूक करून त्यांना लुबडणारा | ठकसेन |
| ड | |
| डोंगरातील अरुंद मार्ग | डोंगर खिंड |
| डोंगराच्या माथ्यावरील सपाट प्रदेश | डोंगर पठार |
| त | |
| किल्ल्याच्या भोवतीची भिंत | तट |
| घोडे बांधण्याची जागा | तबेला |
| तप करण्याची जागा | तपोभूमी |
| तांब्याच्या पत्रावर लिहिलेला लेख | ताम्रपट |
| विन्याच्या सांगाड्यावर जिथे तारा लावतात तेथे बसवलेला हस्तीदंताचा तुकडा | तारदाणी |
| शंकराने विश्व सहार काली केलेले नृत्य | तांडव नृत्य |
| आपले कार्य सांगण्यापुरते अर्जव | ताकापुरती रामायण |
| पूर्णपणे आणखीन किंवा ओशाळा | ताटाखालचे मांजर |
| तोंडावळा सारखा असल्यामुळे फसवणारा | तोतया |
| अवनी न करता भाताचे पीक घेता यावे म्हणून भाजून तयार केलेली जमीन | तोरप |
| काही उद्योग धंदा न करता दुसऱ्याच्या जीवावर निर्वाह करणारा | तुकडमोडे |
| स्वतः काही न करता इतरांना करण्याविषयी हुकूम वजा गोष्ट सांगणे | तोंडपाटीलकी |
| तीन शिंगे असलेला | त्रिशिंगी |
| तीन रस्ते एकत्र मिळतात ते | तिठा |
| जवळ काही नसताना मोठा व्यापारी आहोत असा बहाना करणारा | तिरकमशेठ |
| अंगी कर्तुत्व नसता बढाई मारणारा मनुष्य | तीसमारखा |
| जो इतरांशी मिळून मिसळून राहत नाही असा | तिरसिंगराव |
| भयाने गांजलेली स्थिती | त्राही त्राही |
| तीन कोण असलेली आकृती | त्रिकोण |
| तीन नद्या एकत्र मिळणारे ठिकाण | त्रिवेणी |
| भूत भविष्य वर्तमान या तिन्ही काळात असलेला | त्रिकाळ |
| दर तीन महिन्यांनी प्रसिद्ध होणारे | त्रैमासिक |
| वादी प्रतिवादी अशा कोणत्याही पक्षात नसलेला | त्रयस्थ |
| धड ना इकडे धड ना इकडे | त्रिशंकू |
| एका माणसाला एकाच कामासाठी अनेक ठिकाणी जाण्याचा प्रसंग | त्रिस्थळी यात्रा |
| स्वर्ग मृत्यु पाताळ या तिन्ही लोकांचा समुदाय | त्रिखंड |
| सत्व रजतम या गुणांचा समुदाय | त्रिगुन |
| तीन तीर्थक्षेत्रांची यात्रा | त्रिस्थळी |
| द | |
| स्वतःचा पुत्र नसल्याने वंश चालविण्यासाठी कायदेशीर घेतलेला दुसऱ्याचा मुलगा | दत्तक |
| दहा पापे नाहीशी करणारा | दशहर |
| अस्वलांचा खेळ करणारा | दरवेशी |
| कर्तव्य शून्य व भेकर असा मनुष्य | दळूबई |
| कधीही न बदलणारे वावाक्य | दगडावरची रेघ |
| समाजाकडून उपेक्षिलेले | दलित |
| तोंडा तोंडी चालत आलेली गोष्ट | दंतकथा |
| खूप दानधर्म करणारा | दानशूर |
| दारावरील पहारेकरी | द्वारपाल |
| दररोजचा ठरलेला काकार्यक्रम | दिनक्रम |
| उदार मोठ्या मनाचा | दिलदार |
| आषाढ व कार्तिक महिन्यातील एकादशीला पंढरपूरला विठ्ठल दर्शनासाठी टाळ मृदुंग विना घेऊन सहभागी होणाऱ्या विठ्ठल भक्तांचा समूह | दिंडी |
| स्वतःच्या पराक्रमाने चारी दिशांतील लोकांना जिंकणे | दिग्विजय |
| सतत उद्योग करणारा | दीर्घोउद्योगी |
| खूप आयुष्य असलेला | दीर्घायुष्य |
| तिन्ही बाजूंनी पाणी असलेला प्रदेश | द्वीपकल्प |
| फाजील शहाणा अर्थात मूमूर्ख | दीड शहाणा |
| नेहमी नसा दिसणारी गोष्ट | दुर्मिळ |
| वाईट परिस्थितीचे दिवस | दुर्दिन |
| हट्टीपणा करणारा | दुराग्रही |
| साधा भोळा निरूपद्रवी मनुष्य | देव माणूस |
| नशिबाने आलेली अवस्था | दैवदशा |
| दैवावर हवाला ठेवून जाणारा | दैववादी |
| देशाची सेवा करणारा | देशसेवक |
| दोनदा जन्मलेला | द्विज |
| मुद्दाम वाकडे जाण्याचा खटाटो | द्राविडी प्राणायाम |
| विणलेल्या कापडाच्या ताब्यात मध्येच एखादा ठिकाणी विरळ विन असते ती जागा | दुस्ता |
| ध | |
| उंचावरून पडणारा प्रप्रवाह | धबधबा |
| वाटसरूंना उतरण्यासाठी धर्मार्थ बांधलेली इमारत | धर्मशाळा |
| दुसऱ्या धर्मात प्रवेश करणे | धर्मांतर |
| धर्म स्थापन करणारा | धर्म संस्थापक |
| नाचण्याचा गोंधळ | धांगडधिंगा |
| वजनदार मनुष्य | धेंड |
| विशिष्ट ध्येय समोर ठेवून वागणारा | ध्येयनिष्ट |
| धर्मनिष्ठ मनुष्य | धर्मराज |
| मागचा पुढचा विचार करून वागणारी व्यक्ती | धोरनी |
| न | |
| नाटकात किंवा चित्रपटात काम करणारा | नट |
| नाटकात किंवा चित्रपटात काम करणारी | नटी |
| शिक्षा करण्याचे यमपुरीतील स्थान | नरक |
| नवीन मतांचा पुरस्कार करणारा | नवमतवादी |
| नृत्य करणारा पुरुष | नर्तक |
| नृत्य करणारी स्त्री | नर्तकी |
| पायाच्या बोटा पासून ते डोक्यावरच्या केसापर्यंत | नख शिखांत |
| ज्याच्यापाशी अपार द्रव्य आहे तो | नवकोट नारायण |
| उग्र व पराक्रमी मनुष्य | नरसिंह |
| अतिशय उग्र स्वरूप धारण करणारा | नरसिंह अवतार |
| अकल शून्य | नंदीबैल |
| देवापुढे सतत जळणारा दिवा | नंदादीप |
| जनावरांच्या खुरात मारावयाची अर्धवर्तुळ कार लोखंडी पट्टी | नाल |
| ईश्वर धर्म इत्यादी न मानणारा | नास्तिक |
| पीक न उगवणारी जमीन | नापीक |
| कसलेही व्यसन नसणारा | निर्व्यसनी |
| कसलाही डाग नसलेला | निष्कलंक |
| देवाला वाहण्याचा रंगीत दोरा व त्याला बांधलेली गुलाल इत्यादींची पुडी | नाडापुडी |
| काही उद्योग न करणारा | निरोद्दगी |
| घरादाराला पारखा झालेला | निर्वासित |
| मूळचे सुंदर असलेले | निसर्ग सुंदर |
| अक्षर ओळख नसलेला | निरक्षर |
| ज्याचा काही अपराध नाही तो | निरपराधी |
| कसलीच इच्छा नसलेला | निरीच्छ |
| ज्याला आधार नाही असा | निराधार |
| ज्याला लाज नाही असा | निर्लज्ज |
| ठराविक काळाने प्रसिद्ध होणारे | नियतकालिक |
| कोणत्याही लाभाची अपेक्षा न करता काम करणारा | निस्वार्थी |
| संसार पाश मोडून टाकणारा | निसंग |
| देवाला वाहून काढलेली शेळी फुले | निर्मल्य |
| सतत निंदा करणारा | निंदक |
| देवास अर्पण करावयाचा पदार्थ | नैवेद्य |
| प | |
| पाळी करायची यात्रा | पदयात्रा |
| दुसऱ्यावर जिवंत असणारा | परोपजीवी |
| पूर्वीपासून चालत आलेले | परंपरागत |
| दुसऱ्यावर अवलंबून असलेला | परावलंबी |
| एकमेकांवर अवलंबून असलेले | परस्परावलंबी |
| रुग्णांची शुश्रुषा करणारी | परिचारिका |
| सिनेमाची कथा लिहिणारा | पटकथा लेखक |
| पायदळी तुडवलेले | पददलीत |
| अतिशय दुर्मिळ असा आलेला अनुकूल योग | पर्वणी |
| भोतलची जागा | परिसर |
| परिपूर्ण झालेले असे | परिपक्व |
| पंधरा दिवसांचा काळ | पंधरवडा |
| झाडांची वाळलेली पाणी | पालापाचोळा |
| कवितेच्या प्रत्येक कडव्याच्या शेवटी येणारा चरण | पातुपद |
| शास्त्रीय ग्रंथातील विशेष अर्थाच्या शब्दांची सूची | परिभाषा |
| पूजेच्या शेवटी दोन्ही हातांच्या ओंजळीत फुले घेऊन देवास वाहतात ती | पुष्पांजली |
| गावातून किंवा शेतातून जाणारी लहान वाट | पणांदी |
| पाण्याची जागा | पाणवठा |
| पश्चिमेकडील प्रदेशातील लोक | पाश्चिमात्य |
| कठोर हृदय असणारी व्यक्ती | पाषाण हृदय |
| फक्त माणसाला पाळी जाता येईल एवढी अरुंदवाट | पाऊलवाट |
| दर पंधरवड्याने प्रसिद्ध होणारे | पाक्षिक |
| रस्त्याने पायी जाणारा | पादचारी |
| पाण्याखालून जाणारी बोट | पाणबुडी |
| ज्याच्यातून आरपार दिसते असे | पारदर्शक |
| घोडा बांधण्याची जाजागा | पागा |
| हिरव्या रंगाचे रत्न | पाचू |
| पशु मोफत पोचले जाण्याचे ठिकाण | पांजरपोळ |
| शारीरिक श्रमावर उपजीविका न करणारा | पांढरपेशा |
| अतिशय खोल मसलत करणारा | पाताळयंत्री |
| अतिशय रोड अशी व्यक्ती | पाप्याचे पितर |
| अतिशय वृद्ध झालेला मनुष्य | पिकलेले पान |
| पापा पासून मुक्तता | पापक्षालन |
| तिथी वार नक्षत्र योग यांची माहिती असलेली पुस्तिका | पंचांग |
| पाच दिव्यांची आरती | पंचारती |
| पाच प्रकारचे गोड पदार्थ | पंचपक्वान्न |
| तंटा सोडविण्यासाठी उभय पक्षांनी मान्य केलेले लोक | पंच |
| विस्थापित लोकांना पुन्हा सुस्तीर असे जीवन देणे | पुनर्वसन |
| यज्ञविधी प्रमुख | पुरोहित |
| जुन्या मतांना चिकटून राहणारा | पुराणमतवादी |
| लोकांना पुढे नेणारा | पुढारी |
| पुराच्या तडाख्यात सापडलेली लोक | पूरग्रस्त |
| पूर्वेकडे तोंड उभा करून असलेला | पूर्वाविमुख |
| पिण्याला योग्य असलेले द्रव | पेय |
| तराजूच्या तोलातला विषम पणा तो विषमता काढून टाकण्यासाठी एका पार्टीत घातलेले वजन | पासंग |
| ज्याला आई-वडील नाहीत असा | पोरका |
| स्वतः मोठा पंडित मानणारा | पोंगा पंडित |
| पूर्वाकडील प्रदेशातील लोक | पौर्वात्य |
| मुलींच्या पाठीमागे चांदी इत्यादी धातूची केलेली महिरप | प्रभावळ |
| जगाचा नाश होण्याची वेळ | प्रलय काळ |
| नियम व शिस्त यानुसार इतरांवर नियंत्रण ठेवणारी व्यक्ती | प्रतोद |
| कार्यक्रम पाहण्यासाठी आलेले लोक | प्रेक्षक |
| फ | |
| ऊस लावलेले वावर | फड |
| जगावर किंवा युद्धात विजय मिळवणारा | फत्ते जंग |
| शत्रूला सामील झालेला | फितूर |
| ब | |
| आधाशीपणे तोंड भरून घेतलेला घास | बताना |
| साहेब लोकांच्या खाण्यापिण्याची व्यवस्था ठेवणारा नोकर | बटलर |
| जिथे बस गाड्या थांबतात ते ठिकाण | बस स्थानक |
| ऐकावयास न येणारा | बहिरा |
| ज्याला खूप माहिती आहे असा | बहुश्रुत |
| यज्ञातील आहुती | बळी |
| निरनिराळी सोंग करून दाखविणारा | बहुरूपी |
| बर्फाने आछाडलेला | बर्फाच्छादित |
| लहान मुलांना समजेल असे | बाळबोध |
| बारा जणांचा कारभार असलेला | बार भाई |
| बळेच दाखवलेला अतिशय लांबचा संबंध | बादरायण संबंध |
| ज्याला बांधण्यासाठी 12 बंद किंवा कसे लावले आहेत असा अंगात घालण्याचा एक कपडा | बाराबंडी |
| लहानपणी मिळालेले वळण अथवा शिक्षण | बाळकडू |
| कसलीही तक्रार न करता | बिन तक्रार |
| कोणालाही कळू न देता | बिन बोभाट |
| ज्याचा मोबदला मिळत नाही असा खर्च | बुडीत खर्च |
| वारसाचा हक्क नसलेला | बेवारस |
| सर्व बाजूंनी पाण्याने वेढलले जमिनीचे क्षेत्र | बेट |
| खांबा वाचून असलेला लहान तंबू | बेचोबा |
| डोंगर पोखरून आरपार गेलेला रस्ता | बोगदा |
| तोंडावर हात मारीत काढलेला आवाज | बोंब |
| दैवी लिहिलेली कधी न कळणारी गोष्ट | ब्रह्म लिखित |
| भ | |
| अतिशय मोठे प्रयत्न | भगीरथ प्रयत्न |
| निरर्थक गोष्टी | भाकड कथा |
| उत्कर्ष दाखविणाऱ्या तळ हातावरील रेषा | भाग्यरेषा |
| भांडण ऊकरून काढणारी व्यक्ती | भांडकुदळ |
| दारोदारी भिक्षा मागणारा | भिक्षाार्थी |
| जमिनीखालून गेलेला रस्ता | भुयार |
| जमिनीवर राहणारे प्राणी | भूचर |
| वाईट आई-बाबच्या पोटी चांगली संतती | भांगेमध्ये तुळस |
| कोणताही भोला मनुष्य | भोळासांब |
| केवळ शोभेची आयते खाऊ मंडळी | भोजन भाऊ |
| म | |
| नदीकाठची सुपीक जमीन | मळी |
| माकडाचा खेळ करून दाखविणारा | मदारी |
| मनाला आकर्षण घेणारे | मनोवेधक |
| शिकारीसाठी बांधलेला उंच मळा | मचान |
| मन मानेल इतके | मनसोक्त |
| मोठेपणाची जबरदस्त इच्छा असणारा | महत्त्वकांक्षी |
| दुसऱ्याच्या मनातले जाणणारा | मनकवडा |
| विशेष करून असतो ते | महाप्राण |
| मूर्तीच्या मस्तकावर दूध दही पाणी इत्यादींनी घातलेले स्नान | महामस्तकाभिषेक |
| मनाला वाटेल तसे | मन:पूत |
| अतिशय सुंदर पुरुष | मदनाचा पुतळा |
| जहाबाज बायको | महामाया |
| लांबत जाणारे काम | मारुतीचे शेपूट |
| मनाला मोहून टाकणारे | मनमोहक |
| पिकांच्या रक्षणासाठी केलेला मांडव | माचा |
| लग्न झालेल्या मुलीच्या आई वडिलांचे घर | माहेर |
| दर महिन्याला प्रसिद्ध होणारे | मासिक |
| हत्तीला काबूत ठेवणारा | माहूत |
| अन्नाची भिक्षा मागणारा | माधुकरी |
| मोजकाच आहार घेणारा | मित्ताहारी |
| भिन्न जातीतील वधू-वरांचे लग्न | मिश्र विवाह |
| बाहेरून दिसायला घरी पण आतून लबाड | मिश्किल |
| मूर्तीची पूजा करणारा | मूर्तिपूजक |
| वेडे वाकडे शब्द | मुक्ताफळे |
| हात मागे आवडून बांधणे | मुस्क्या बांधणे |
| मुद्द्याला धरून असलेले | मुद्देसूद |
| कमालीचा मूर्खपणा करणारा | मूर्ख शिरोमणी |
| माशासारखे डोळे असणारी स्त्री | मीनाक्षी |
| अगदी न बोलणारा | मुखस्तंभ |
| ज्याला बोलता येत नाही असा | मुका |
| मृत्यूवर जो विजय मिळवतो तो | मृत्युंजय |
| हरणासारखे डोळे असणारी | मृग नयना |
| म्हातारपणी बुद्धीला झालेली विकृती | म्हातारचळ |
| जडबुद्धीहीन अजागळ मनुष्य | मेष पात्र |
| मोठ्यांना दिलेले थाटामाटाचे जेवण | मेजवानी |
| य | |
| नियमशास्त्राप्रमाणे | यथाशास्त्र |
| महान कर्तुत्वाच्या व्यक्तीच्या जीवनावर लिहिलेले प्रदीर्घ काव्य | यशोगाथा |
| आपापसातील कलह | यादवी |
| योग्य वळण लावणारा | युगपुरुष |
| कोणतीही योजना असणार | योजक |
| चित्ताची तक्राता कशी करावी हे सांगणारे शास्त्र | योगशास्त्र |
| इच्छा अशा लोक सोडून घेऊन ईश्वराची प्राप्ती करून घेण्याचा प्रयत्न करणारा | योगी |
| र | |
| खाद्य पेयाचे नियमाने ठरलेले प्रमाण | रतीब |
| कोणत्याही गोष्टीची आवड असलेला | रसिक |
| रत्नांनी मिळवलेले | रत्नजडित |
| युद्धात शौर्य दाखविणारा | रणशूर |
| सदा रडत बसणारा बेहिमती मनुष्य | रडतराव |
| श्रीरामाचे वर्णन करणारे संस्कृत स्त्रोत | राम ररक्षा |
| राजाने मान्यता दिलेली | राजमान्य |
| अग्नि विझल्यानंतर राहणारी पांढरी भुकटी | राख |
| सूर्योदयापासून पहिले तीन तास | राम प्रहर |
| अचूक गुणकारी असे | रामबाण |
| राष्ट्राला पित्याप्रमाणे असणारी व्यक्ती | राष्ट्रपिता |
| राजाच्या दरबारात नृत्य करणारी नर्तिका | राज नर्तिका |
| हळूहळू एक सारखा पाऊस पडण्याचा प्रकार | रिमझिम |
| कायमची आठवणीत राहणे | रुजणे |
| ल | |
| घोड्यावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी त्याच्या तोंडात घालावयाची साखळी | लगाम |
| लाखो रुपये जवळ असणारा | लक्षाधीश |
| मळलेल्या कणकेचा लांबट गोल गोळा | लाटा |
| दाग दागिने नसलेली गरीब स्त्री | लंकेची पार्वती |
| लेख लिहिणारा | लेखक |
| लिहिण्याची शैली | लेखन शैली |
| लोकांच्या सत्तेखाली त्यांच्या संमतीने त्यांच्या हितासाठी असलेली राज्यपद्धती | लोकशाही |
| लोकांनी लोकांसाठी लोकांकडून चालवलेले राज्य | लोकशाही |
| सामान्य लोकांत न आढळणारा | लोकोत्तर |
| लोकांचा आवडता | लोकप्रिय |
| प्रारब्ध योगाने कंटाळा येण्याजोगी कार्य जे गळ्यात पडते ते | लोढणे |
| लोखंडाचे काम करणारा कारागीर | लोहार |
| व | |
| कोणत्याही विषयावर जो भाषण करतो तो | वक्ता |
| कुणाला दाद न देणारा | वस्ताद |
| वनात राहणारे प्राणी | वनाच्या |
| वार वडिलांनी मिळवलेली संपत्ती | वडिलोपार्जित |
| नवऱ्या मुलाची आई | वरमाय |
| भाषण करावयाची कला | वक्तृत्व |
| नवऱ्या मुलाचे वडील | वर बाप |
| वर्णन करावयाची हातोटी | वर्णन शैली |
| ज्या स्तंभावर अपराध्याचा वध केला जातो | वधस्तंभ |
| दुपारच्या जेवणानंतर ची झोप | वामकुक्षी |
| एकाकी सुटणारे वारे | वावटळ |
| वर्षातून एकदा प्रसिद्ध होणारे | वार्षिक |
| वृत्तपत्रासाठी बातम्या आणून देणारा | वार्ताहर |
| वाट दाखविणारा | वाटाड्या |
| खूप मोठा विस्तार असलेले | विस्तीर्ण |
| संकटे दूर करणारा | विघ्नहर्ता |
| संसाराचा त्याग केलेला | विरक्त |
| जिचा पती मरण पावला आहे अशी स्त्री | विधवा |
| दुसऱ्याच्या कामात अडचण आली म्हणून संतोष मानणारा | विघ्न संतोषी |
| कशाचीही आठवण न राहणारा | विसर भोळा |
| पगार न घेता काम करणारा | विनावेतन |
| विमान चालविणारा | वैमानिक |
| भगवान विष्णूची उपासना करणारा | वैष्णव |
| व्रताप्रमाणे काही नियम करणारा | वृत्तस्त |
| व्यवहाराविषयी काहीही न कळणारा | व्यवहार शून्य |
| व्याख्यान देणारा | व्याख्याता |
| आचरणासाठी मुद्दाम केलेला एखादा नियम | व्रत |
| त्याला काय अभ्यास | |
| श | |
| कपटी व कृष्णकारस्थाने करणारा मनुष्य | शकुनी मामा |
| शस्त्रे ठेवण्याचे ठिकाण | शस्त्र भांडार |
| शंभर वर्ष आयुष्य जगलेला | शतायुषी |
| मनाला लागून राहिलेले दुःख | शल्य |
| दगडाचे केलेले सुंदर नक्षीकाम | शिल्प |
| दगडातून मूर्ती घडविणारा | शिल्पकार |
| पाषाणावर कोरलेला लेख | शिलालेख |
| डाळ तांदूळ पठ इत्यादी स्वयंपाकाचे साहित्य | शिधा |
| प्रवासात बरोबर घेतलेले खाद्यपदार्थ | शिदोरी |
| शेजाऱ्यांशी वागण्या बाबतचे कर्तव्य | शेजार धर्म |
| विहिरीतून पाणी काढणे | शेंदणे |
| भगवान शंकराची उपासना करणारा | शैव |
| चांदणे असलेला पंधरवाडा | शुक्लपक्ष |
| चांगला धष्टपुष्ट पण बुद्धीने मंद असा मनुष्य | शुंभ |
| कुरूप स्त्री | शुरपणखा |
| कायम टिकणारे | शाश्वत |
| ऐकण्याचे काम करणारा | श्रोता |
| श्रम करून जीवन जगणारे | श्रमजीवी |
| श्रद्धा ठेवून वागणारा | श्रद्धाळू |
| एखाद्या गोष्टीचा आरंभ | श्री गणेशा |
| पितरांच्या स्मृतीचा दिवस व त्यादिवशी करण्याचे कार्य | श्राद्ध |
| ष | |
| काम क्रोध लोभ मोहम्मद व मत्सर हे मनुष्याचे शत्रू समजले गेलेले सहा रस | षडरिपू |
| कटू आम्ल मधुर लवन तीख्त आणि कशाय हे अन्नाचे मुख्य सहा रस | षडरस |
| स | |
| सत्याचा आग्रह धरणारा | सत्याग्रही |
| समाजाची सेवा करणारा | समाजसेवक |
| चांगल्या आचाराने विचाराने वागणारा | सदाचारी |
| एकाच काळात असणारा | समकालीन |
| सभेत धीटपणाने भाषण करणारा | समाधिठ |
| गोल आकाराचा घडवलेला एक दगड | सहान |
| अनेक पदार्थांच्या समुदायात जे उत्तम असेल ते | सरस |
| सोन्या चांदीचा व्यापार करणारा | सराफ |
| काहीही सहन करण्याचे सामर्थ्य | सहनशीलता |
| नेहमी खरे बोलणारा | सत्यवचने |
| जुन्या रुढींचे पालन करणारा | सनातनी |
| जिचा पती जिवंत आहे अशी | सधवा |
| आत्मिक बळाने अन्यायाशी झगडून मरणाची ही भीती न बाळगता सत्याची बाजू सांभाळणे | सत्याग्रह |
| सा रे ग म प ध नी संगीतातले सात स्वर | सप्तसूर |
| मोफत जेवण मिळण्याचे ठिकाण | सदावर्त |
| स्थापन करणारा | संस्थापक |
| दोन नद्या एकत्र मिळण्याचे ठिकाण | संगम |
| भिन्न जातीच्या एकत्रीकरणाने नवीन जात निर्माण करणे | शंकर |
| बंदुकीला जोडलेले लांब धारदार पाते | संगीन |
| शोध लावणारा | संशोधक |
| दर आठवड्याने प्रसिद्ध होणारे | साप्ताहिक |
| लिहिता वाचता येणारा | साक्षर |
| हत्तींना काठीने मारून पळविण्याच्या जुन्या राजे राजवाड्यांचा एक खेळ | साठ मारी |
| चांगल्या गोष्टींचा ठसा | संस्कार |
| एखादी गोष्ट पूर्ण करण्यासाठी केलेला प्रयत्न अभ्यास | साधना |
| पैसे कर्जाऊ देणारा | सावकार |
| सर्व समाजात समता नांदावी असे म्हणणारा | साम्यवादी |
| सांगेल तेवढेच काम करणारा | सांगकाम्या |
| आश्चर्यकारक दैवी शक्ती | सिद्धी |
| राजाचे बसावयाचे आसन | सिंहासन |
| ज्याच्या हातात सुदर्शन चक्र आहे असा | सुदर्शन चक्रधारी |
| सहज साध्य होणारे | सुसाध्य |
| जीव धोक्यात घालण्यासारखे काम | सुळावरची पोळी |
| दुःखाने सोडलेला लांब श्वास | सुस्कार |
| एखाद्या व्यक्तीच्या मृत्यूबद्दल पाळला जाणारा काही दिवसांचा शोक | सुतक |
| चांगला विचार | सुविचार |
| बोधपर वचन | सुभाषित |
| मोजक्या शब्दात सांगितलेले तत्व | सूत्र |
| सूर्य उगवल्यानंतर अंथरुणातून उठवणारा | सूर्यवंशी |
| सेवा करणारा | सेवक |
| सोन्या चांदीचे अलंकार करणारा | सोनार |
| स्वतःच्या इच्छेप्रमाणे स्वरपणे वागणारा | स्वच्छंदी |
| स्वतःच्या मनानेच दुसऱ्याच्या सेवेचे काम करणारा | स्वयंसेवक |
| स्वतःशी केलेले भाषण | स्वगत |
| आपल्याच देशात तयार झालेले | स्वदेशी |
| स्वतः कष्ट करून मिळवलेले | स्वकष्टार्जित |
| स्वाभिमान बाळगणारा | स्वाभिमानी |
| स्वतःचा फायदा पाहणारा | स्वार्थी |
| स्वतःबद्दल मुळीच अभिमान नसणारा | स्वाभिमान शून्य |
| स्वतःचे काम स्वतः करणारा | स्वावलंबी |
| स्वतःच्या फायद्याचा विचार करणारा | स्वार्थ पारायण |
| स्वतःच्या हिताचा त्याग करणारा | स्वार्थ त्यागी |
| मृत्यू पावलेल्या माणसाची आठवण म्हणून केलेली गोष्ट | स्मारक |
| धन्याशी निष्ठेने वागणारा | स्वामिनिष्ठ |
| कोणत्याही परिस्थितीत ज्याची बुद्धी स्थिर राहते तो | स्थितप्रज्ञ |
| तात्कालीक विरक्ती | स्मशान वैराग्य |
| मनाला वाटेल तसे वागणारा | स्व संपादित |
| स्वदेशाचा अभिमान असणारा | स्वदेशाभिमानी |
| एक लाभदर्शक धार्मिक प्रतीक | स्वास्तिक |
| शरीरातील तंतुयुक्त भाग | स्नायू |
| यज्ञात बळी किंवा अवती देण्याच्या वेळी मनायचा शब्द | स्वाहा |
| ह | |
| दुसऱ्याच्या म्हणण्यावर लगेच विश्वास ठेवणारा | हलक्या कानाचा |
| कोणतेही काम करणारा | हरकाम्या |
| सर्व उद्योगधंद्यांचा कसबी | हुरहुन्नरी |
| एकादशीच्या दिवशी भजन कीर्तनात करावयाचे जागरण | हरी जागर |
| जिचे भाग्य नाहीसे झाले आहेत अशी | हतभागी |
| बैलपोळावेत म्हणून तोंडाने केलेला आवाज | हैक |
| सहज होऊ शकणारी गोष्ट | हातचा मळ |
| विशिष्ट देण्यासाठी प्राणत्या केलेली व्यक्ती | हुतात्मा |
| शत्रू कडील बातमी काढून आणणारा | हेर |
| हृदयाला जाऊन भिडणारे | हृदय यांगम |
| अंतकरणाला पाझर फोडणारे | हृदय द्रावक |
| स्वतःला अक्कल नसून दुसऱ्याला हो ला हो करणारा | होयबा |
| थोडीशी दलाली घेऊन मालाची ने आन करणारा दलाल | हुंडेकरी |
| क्ष | |
| क्षणात नष्ट होणारे | क्षणभंगुर |
| क्षमा करण्याची वृत्ती असणारा | क्षमाशील |
| आकाश जमिनीला टेकलेले दिसते ती मर्यादा | क्षितिज |
| ज्ञ | |
| ज्ञान मिळवण्यासाठी केलेली उपासना | ज्ञानोपासना |
| पुष्कळ ज्ञान असणारा | ज्ञानी |